Karantin cərimələrinə amnistiya - 2 rəy: İqtisadçılar “hə”, deputatlar “yox” deyir...

Belə ki, Gürcüstan baş naziri İrakli Qaribaşvili cərimələrə amnistiya elan edəcəyini bildirib. Pandemiya zamanı qaydaların pozulması səbəbindən inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb olunan şəxslərə aid iki qanun layihəsi parlamentə təqdim olunub. Bu təşəbbüs çərçivəsində 245 min vətəndaş və 344 hüquqi şəxs üzərindən həm inzibati, həm də cinayət məsuliyyəti götürüləcək. Söhbət 76 milyon lari (41 milyon manat) həcmində ödənilməmiş cərimələrdən gedir.
İndi hamını  düşündürən odur ki, Azərbaycanda analoji addımın atılması mümkünmü?

Fazil Mustafa
Deputat Fazil Mustafa indiki məqamda buna gedilməsini tövsiyə etməyib. Qaynarinfo-ya açıqlamasında Fazil Mustafa qeyd edib ki, gələcəkdə vətəndaşların vəziyyətini yüngülləşdirmək üçün bu addımı atmaq olar: “Hazırkı vəziyyətdə toyların keçirilməsi ilə bağlı verilən qərarda cərimələr nəzərdə tutulur. İndi cərimələrlə bağlı qərar ləğv olunsa, onda heç kim qaydalara əməl etməyəcək və yoluxma sürətlə artacaq. Ona görə də bunun müəyyən detallarına baxıb həll eləmək lazımdır”.

Fikrət Yusifov
 
İqtisadçı alim, sabiq maliyyə naziri Fikrət Yusifov isə “Yeni Müsavat”a açıqlamasında vurğuladı ki, Azərbaycanda da mütləq belə bir addım atılmalıdır: “Mən həm iqtisadçı alim kimi bunu deyirəm, həm də icraçı direktoru olduğum İctimai Nəzarət Mərkəzinin İdarə Heyətinin adından deyirəm. Amnistiya olmalıdır, çünki bu cərimələri tətbiq edərkən bizim məqsədimiz dövlət üçün hansısa maddi resurslar yaratmaq deyildi. Məqsəd o idi ki, insanlar nizam-intizamlı olsunlar, qaydaları pozmaqdan çəkinsinlər ki, pandemiya dövründə virus tüğyan etməsin, hökumət onu idarə edə bilsin. İndiki şəraitdə cərimələri əfv etmək üçün uyğun bir zamandır və bunu etmək lazımdır. Bunun insanlarda qaydalara, cərimələrə qarşı laqeydlik yaradacağından qorxmaq lazım deyil, yazı izahını verib cərimə borclarını silmək lazımdır”.

 Natiq Cəfərli 
İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli də vurğuladı ki, Gürcüstanda belə bir qərarın verilməsi ciddi müzakirələrdən keçdi: “Parlamentdə müzakirələr başladı, daha sonra hökumətə təkliflər oldu. Hökumət də növbəti seçkilərdə əhalinin rəğbətini  qazanmaq üçün müəyyən addımlar atır. Bunun nəticəsi olaraq cərimələrin silinməsi ilə bağlı qərar verildi. 70 milyon lariyə yaxın bir məbləğdən söhbət gedir. Beləliklə də pandemiyadan sonra gəlirləri azala əhalinin vəziyyətini yüngülləşdirmək üçün bu önəmli bir addım oldu. Məsələn, əgər artıq açıq havada maska taxmaq qaydası ləğv edilibsə, öncəki dövrdə bu səbəbdən yazılan cərimələrin ləğvi də məntiqli olardı. Bu yolla Azərbaycan əhalisinin bir qisminin maddi yükünün azaldılması mümkün olardı. Biznesə qarşı da belə bir addım atmaq olar, çünki biznes çevrələrinin də ciddi cərimələri var və onların da əfvi yaxşı olardı. Azərbaycanda da belə bir əfvin olması kifayət qədər ciddi rəğbətlə qarşılanar. Həm də hökumət üçün də sosial problemlərin həlli yolunda bir addım kimi stimul olar. O cümlədən cərimələrin amnistiyası ölkədəki sosial duruma müsbət təsir edər”.

Rəşad Mahmudov
Deputat Rəşad Mahmudov isə cərimələrin əfvinin əleyhinədir. Belə ki, Milli Məclisin Səhiyyə Komitəsinin sədr müavini Rəşad Mahmudov “ARB24" kanalında yayımlanan ”İş vaxtı" verilişində bildirib ki, bu gün üçün yay ayları daxil olmaqla dalğanın nə vaxt gələcəyi reallığı bilinmədiyi halda belə bir şəkildə ləğv olunmalar cəmiyyətlər üçün problemlər yarada bilər: “Fikrimcə, ölkələrin belə humanist qərarları hər şey bitdikdən və pandemiya qurtardıqdan sonra verməsi daha doğru olardı. Əminəm ki, Azərbaycan hökuməti hər zaman olduğu kimi həm sosial, həm mədəni, həm də iqtisadi tərəfdən hər bir cəmiyyət üzvünün zərər görməməsi üçün lazım olan bütün işləri görür və bundan sonra da görəcək”.
Göründüyü kimi, iqtisadçılar cərimələrin əfvinin və əhalinin sosial vəziyyətinin çətin olduğu bir şəraitdə sosial gərginliyin bir qədər azaldılmasının tərəfdarıdır. Deputatlar isə bu məsələnin cəmiyyətdə qaydalara və cərimələrə qarşı laqeydlik yaranacağı ehtimalı ilə hələ ki, amnistiyanın ertələnməsindən yanadırlar.
Nərgiz LİFTİYEVA,
“Yeni Müsavat”